Srbija je najveći trgovinski partner Crne Gore

18.11.2010. / 15:25

BEOGRAD, Srbija je najveći trgovinski partner Crne Gore, saopštila je Privredna komora Srbije (PKS) uoči radne posjete Crnoj Gori predsjednika Borisa Tadića koji će sutra u Podgorici otvoriti, zajedno sa njegovim crnogorskim kolegom Filipom Vujanovićem, Biznis forum na kojem će učestvovati privrednici iz dvije zemje.

Analitičari PKS navode da obim srpsko-crnogorske robne razmjene sada nadmašuje nivo trgovine koji Crna Gora ima sa drugim najznačajnijim ekonomskim partnerima kao što su Italija, Njemačka, Grčka, Bosna i Hercegovina i Hrvatska.

U ukupno ostvarenom izvozu Srbije Crna Gora je na četvrtom mjestu, a po visini uvoza iz zemalja svijeta, ostvareni import iz Crne Gore u prvoj polovini 2010. godine svrstava ovu zemlju na 24. mjesto.

Ukupna robna razmjena Srbije i Crne Gore u periodu od januara do septembra 2010. godine iznosila je 719,6 miliona dolara, što je za 3,7 odsto manje u odnosu na isti period 2009. godine.

Izvoz u Crnu Goru iznosio je 604 miliona dolara i opao je, u analiziranom periodu, 4,1 odsto u odnosu na isto razdoblje 2009. godine.

Uvoz iz Crne Gore u navedenom periodu se smanjio za dva odsto u odnosu na razdoblje januar-septembar 2009. godine i iznosio je 115,6 miliona dolara.

Suficit Srbije u robnoj razmjeni iznosio je 488,4 miliona dolara.

Ukupna robna razmjena Srbije i Crne Gore u 2009. godini iznosila je oko milijardu dolara, što je za 33,3 odsto manje u odnosu na isti period 2008. godine.

Izvoz u Crnu Goru iznosio je 836,1 milion dolara i bilježi smanjenje od 35,9 odsto u odnosu na isti period 2008. godine. Uvoz iz Crne Gore u ovom periodu 2009. godine se smanjio za 17 odsto u odnosu na isti period 2008. godine i iznosio je 168,6 miliona dolara. Suficit Srbije u robnoj razmjeni u 2009. iznosio je 667,6 miliona dolara.

Najznačajniji proizvodi koji se iz Srbije izvoze u Crnu Goru su struja, mineralna i gazirana voda, proizvodi od gvožđa, bezalkoholna pića, mlijeko, pavlaka, cement, brašno, ulje od suncokreta, cigarete, goveda, novine i časopisi.

Najznačajniji proizvodi u uvozu su, takođe, struja, aluminijum, vina, lijekovi, ugalj, drvo, meso, šipke, grožđe.

Najveći izvoznici iz Srbije u Crnu Goru Elektroprivreda Srbije, Centar za reciklažu, “Imlek”, “Koka kola helenik”, Titan cementara, Farmakom MB, EFT, Duvanska industrija Niš, “Knjaz Miloš”, “Karneks”, “Delta sport”, “Hemofarm”, “Soko štark”, “Svislajon”.

Vodeći uvoznici iz Crne Gore su EPS, “Impol seval”, “13. jul”, “Hemofarm”, “Kopaonik ad”, RTB Bor, “Europolis”, “Galenika”, “Korlea”, “Glosarij BG”, “Baters prom”, “Interkomerc”.

Poslije izdvajanja Crne Gore iz Državne zajednice Srbija i Crna Gora, srpske investicije u crnogorsku ekonomiju su dostigle značajan iznos, navode u PKS.

Treba imati u vidu da su privredni subjekti iz Srbije vlasnici zajedničkih kapaciteta, prije svega u oblasti uslužnih djelatnosti – turizma i trgovine, koji datiraju iz perioda kada se živjelo u zajedničkoj državi. Ukupne investicije iz Srbije u Crnu Goru su do kraja 2008. godine iznosile više od 280 miliona evra.

Postoje realne mogućnosti za povećanje privredne saradnje između Srbije i Crne Gore. Puna saglasnost oko bitnih uslova koji to obezbjeđuju postoji, a to je nesmetano kretanje ljudi, roba, usluga, kapitala i informacija, što podržavaju privrede obje zemlje.

Saradnju treba produbljivati na tržišnim principima i ekonomskim interesima privrednih subjekata, ističu eksperti PKS.

Prepreke koje se na tom putu javljaju su, uglavnom, administrativne prirode, vezane za brži prelazak roba na granicama, kao i druge vrste necarinskih barijera, na čijem otklanjanju treba stalno raditi.

Zajednički infrastrukturni projekti u koje su uključene i Srbija i Crna Gora su, prije svega, rekonstrukcija željezničke pruge Beograd – Bar; Luke Bar – potpunije korišćenje raspoloživih kapaciteta, proširenje i modernizacija; putni pravci koji prolaze kroz obje zemlje; zajednički projekti u oblasti elektroprivrede. Oni su od obostranog interesa i treba da budu predmet daljih razmatranja.

Kako navode analitičari PKS, stvaranje zone slobodne trgovine, koje je CEFTA sporazumom predviđeno do kraja 2010, biće znatno otežano ukoliko se ne eliminišu necarinske prepreke u trgovini u regionu.

Neki od evidentiranih problema u prometu na koje nailaze privrednici iz Srbije i Crne Gore su uska grla na carinskim prelazima, komplikovana i skupa procedura kod protoka robe između Srbije i Crne Gore, nepriznavanje fitosanitarnih, sanitarnih i veterinarskih dokumenata, nepriznavanje tehničkih standarda. Emg.rs