Strana ulaganja za ekonomski razvoj i preporod

24.11.2008. / 13:56

KOZARSKA DUBICA,Prema evidenciji Odjeljenja za privredu i društvene djelatnosti opštine Kozarska Dubica, u prvih osam mjeseci ove godine registrovano je 108 novih preduzeća i privatnih preduzetničkih firmi, koje posluju na području opštine.

Trenutno najveće mljekara u BiH – “Mlijekoprodukt” Kozarska Dubica, osnovana je na području opštine, početkom 1997. godine. “Mlijekoprodukt” danas zapošljava oko 150 radnika, koji opslužuju kompletan proizvodni lanac od otkupa i dovoza sirovog mlijeka od individualnih poljoprivrednih proizvođača sa područja Kozarske Dubice i nekoliko susjednih opština, preradu, proizvodnju i distribuciju gotovih proizvoda.

Uspješno posluje i preduzeće “Unaplod”, koje se bavi se skladištenjem, otkupom, preradom i plasmanom voća i povrća. Ovo preduzeće, koje zapošljava više od 80 radnika, raspolaže trenutno najvećom ULO hladnjačom u BiH, kapaciteta od 9 000 tona.

Mogućnost preuzimanja, sušenja i skladištenja svih tržišnih viškova ratarske proizvodnje dubičkim poljoprivrednicima obezbjeđuje preduzeće “Hemijska prerada kukuruza – HPK” Draksenić, koje raspolaže silosom kapaciteta od 42 500 tona. Ovo preduzeće, u čijoj vlasničkoj strukturi još ima državnog kapitala, uspješno posluje i zapošljava oko 140 radnika.

U Dubici je nedavno, kapitalom italijanske kompanije “Franzoni Filati SPA”, osnovano preduzeće za preradu pamučnih i viskoznih vlakana “Dubikoton”, koje trenutno zapošljava više od 120 radnika.

Preduzeće “Dubikoton” nastalo je na temljima bivše Tekstilne industrije “Knežopoljka”, koja je nakon prve neuspješne privatizacije ušla u stečajni postupak, tokom kojeg je imovina preduzeća prodana na tržištu, a više od
1 000 radnika je u nekoliko etapa od završetka rata do danas ostalo bez radnih mjesta.

Dosadašnje ulaganje kompanije “Franzoni” u savremenu mašinsko-tehnološku opremu iznosi 11,5 miliona maraka, dok je u građavinsku adaptaciju objekata i pogona nekadašnje “Dubičanke”, koje su putem sudskog izvršenja otkupili italijanski investitori, uloženo približno 1,5 miliona maraka.

“Dubikoton” trenutno raspolaže proizvodnim kapacitetom prerade sirovine od 20 do 22 tone dnevno, što je nekoliko puta veći kapacitet u odnosu na nekadašnju TI “Knežopoljka”.

Prema planovima inostranih vlasnika, ovo preduzeće će se vrlo brzo razviti u najveći proizvodni kapacitet prerade pamučnih i viskoznih vlakana u jugoistočnoj Evropi, u kojem će proizvodnja biti organizovana na najsavremenijem tehnološkom nivou.

Dio radnika bivše TI “Knežopoljka” zaposlen je u privatnom sektoru tekstilne industije i prerade.

Na području opštine Kozarska Dubica posluje nekoliko manjih, izvozno orijentisanih pogona tekstilne industrije, koji – prema posljednjim podacima – zapošljavaju više od 180 radnika.

U Kozarskoj Dubici već nekoliko godina uspješno posluje engleska kompanija “Dempson”, koja se bavi proizvodnjom papirne konfekcije i trenutno zapošljava 53 radnika. Menadžment preduzeća najavio je da u 2008. godini namjerava udvostručiti proizvodnju papirnih vrećica i dostići izvoznu vrijednost proizvoda od četiri miliona evra.

U roku od godinu dana u Kozarskoj Dubici će početi s radom najsavremenija fabrika za proizvodnju kompota za gljive faze 3 na prostoru bivše Jugoslavije, najavljeno je iz Lokalne agencije za razvoj opštine Kozarska Dubica.

“Nakon više od godinu dana pregovora sa holandskim investitorima i registracije preduzeća `Kompost-IT` (Compost-IT), u posljednjih mjesec dana započeli su radovi na uređenju građevinskog zemljišta u Demirovcu, gdje će se u narednim mjesecima intenzivno izgrađivati objekti fabrike”, rekao je Srni direktor Lokalne agencije za razvoj Pero Karan.

On je potvrdio da je planirana vrijednost investicije ove kompanije procijenjena na 8,5 miliona evra i dodao će projekat izgradnje fabrike za proizvodnju kompota – supstrata za uzgoj gljiva imati izuzetno pozitivan uticaj, prvenstveno na zapošljavanje i privredu opštine Kozarska Dubica, ali i privredu Republike Srpske.

“U punom proizvodnom kapacitetu, fabrika za proizvodnju komposta direktno i indirektno će zapošljavati oko 300 radnika, budući da investicija podrazumijeva i razvoj mreže kooperanata, koji će se baviti proizvodnjom gljiva”, precizirao je Karan.

Preduzeće `Kompost-IT` će individualnim proizvođačima – kooperantima garantovati otkup proizvoda, koji će se nakon obrade i pakovanja, izvoziti isključivo na tržište EU.

Vlasti opštine Kozarska Dubica nadaju se da će u najkraćem vremenskom roku odgovarajući model vlasničke strukture naći Fabrika poljoprivrednih mašina “Mehanika” a.d., koja se trenutno zbog nedefinisanih vlasničkih odnosa, nedovoljnih investicija i zastarjele tehnologije suočavala sa nemogućnošću organizovanja proizvodnje, izmiranja obaveza i dugovanja prema radnicima.

Novoizabrani načelnik opštine Kozarska Dubica Nino Jauz najavio je da će prioritet u opštem razvoju opštine biti otvaranje novih radnih mjesta i povećanje zaposlenosti, te najavio formiranje industrijsko-poslovnih zona na području opštine, koje će pogodovati dolasku inostranog kapitala i daljem razvoju privrede.

Jauz je najavio da će budžet opštine za narednu godinu, koji je u Nacrtu procijenjen na 10.700.000 KM, imati izrazito razvojno-investicionu komponentu.

Opština Kozarska Dubica je svega šest kilometra udaljena od autoputa Zagreb- Beograd, glavnog putnog pravca koji spaja zapadnu sa istočnom i jugoistočnom Evropom.

Kozarska Dubica se danas, nakon teškog ratnog i tranzicionog perioda, ubraja u srednje razvijene opštine Srpske.

“Okosnicu poslijeratnog razvoja čini veliki broj malih i srednjih privatnih preduzeća, dio akcionarskih društava koja su uspješno završila vlasničku transformaciju, kao i veliki broj trgovinskih, ugostiteljskih i zanatskih radnji, koje ukazuju na prisustvo preduzetničkog duha kao osnovnog preduslova daljeg uspješnog razvoja”, rekao je Pero Karan, direktor Lokalne agencije za razvoj opštine Kozarska Dubica.

U uslovima tržišne ekonomije razvoj privrede na području opštine Kozarska Dubica bazira se na konceptu razvoja poljoprivrede i malih i srednjih preduzeća.

Prema posljednjim statističkim podacima opštinskog Odjeljenja za privredu i društvene djelatnosti, u Kozarskoj Dubici je registrovano 226 privatnih preduzeća, 96 državnih preduzeća i ustanova i 41 akcionarsko društvo.

Prema podacima Fonda PIO, u Kozarskoj Dubici posluju i 664 samostalne preduzetničke radnje, koje zapošljavaju ukupno 1 000 radnika.

U prošlom mjesecu u Kozarskoj Dubici su, prema evidenciji Biroa za zapošljavanje i Fonda PIO, registrovano ukupno 3 052 nezaposlena lica i 4 843 zaposlena radnika.

Aktivnu ponudu radne snage čini 1 615 lica, a tokom oktobra u evidenciju Biroa za zapošljavanje novoprijavljena su 124 lica, dok je po osnovu zaposlenja ili drugom osnovu sa evidencije izbrisano 100 lica.

Prema redovnom pregledu stanja i evidencije Biroa za zapošljavanje u Kozarskoj Dubici, više od 72 odsto nezaposlenih lica u opštini čine nekvalifikovani i kvalifikovani radnici.

Na evidenciji Biroa za zapošljavanje, zaključno sa oktobrom, osim 2 222 kvalifikovana i nekvalifikovana radnika, nalazi se i 600 tehničara srednje stručne spreme, četrdeset lica sa višom stručnom spremom i 29 visokoobrazvanih radnika.

U Birou za zapošljavanje najavljeno je da će tokom ovog mjeseca doći do značajnog povećanja broja nezaposlenih lica budući da je od 4. novembra u stečajnom postupku Drvno-industrijsko preduzeće “Kozara” iz Kozarske Dubice, koje je u prijeratnom periodu zapošljavalo gotovo 1 000 radnika.

Paralelno sa višegodišnjim slabljenjem DIP “Kozara” u Kozarskoj Dubici se razvio privatni drvoprerađivački sektor, koji trenutno u 11 registrovanih preduzeća zapošljava oko 200 radnika. Srna