Srpski stručnjaci u američkom naučnom timu

11.08.2008. / 7:40

VAŠINGTON, Dva bivša studenta Elektrotehničkog fakulteta u Beogradu, Ljuba Nikolić i Zoran Popović, dio su istraživačkog tima koji je razvio novi metod za otkrivanje porjekla tumora koje je teško identifikovati. 
 Upotrebu tog metoda nedavno je odobrila i nadležna američka Uprava za kontrolu hrane i lekova.
 Kod oboljelih od raka često je teško utvrditi u kom organu su se kancerogene ćelije najprije pojavile. Taj podatak je važan jer mnogi ljekovi djeluju na sasvim određene organe, pa je ljekarima, ako znaju odakle rak potiče, znatno lakše da propišu preciznu terapiju.
 Kompanija “Petvork dajagnostiks” (Pathwork Diagnostics), iz Sanivejla, u Kaliforniji, razvila je i klinički isprobala test kojim, na osnovu uzorka tkiva tumora, za nekoliko dana za 15 različitih vrsta raka može da se ustanovi iz kog tkiva potiču.
 Kako je za Glas Amerike objasnio šef istraživačkog tima “Petvorka”, doktor elektrotehnike Ljuba Vuturović, biopsijom se prvo
uzme uzorak tumora, a zatim se hemijski pripremi “kao ekstrakt koji izgleda kao providna tečnost na dnu epruvete”, u kojoj se nalaze molekuli ribonukleinske kiseline (RNK) iz tumora.
 Ekstrakt se izlije na površinu DNK mikročipa, a zatim pečenjem fiksira na njegovoj površini. Poslje toga, čip može da se “iščita” u laserskom skeneru.
 Vuturović kaže da na površini DNK čipa postoji oko 10.000 senzora, a svaki od njih odgovara približno jednom genu. Problem je stoga bio pretvoriti desetak hiljada brojeva koji odgovaraju pojedinim genima u izveštaj koji svaki ljekar može da pročita.
 “Ono što je trebalo uraditi jeste matematički transformisati tu veliku količinu podataka u dijagnozu koja je upotrebljiva za ljekara, a zapravo i za pacijenta”, objasnio je on.
 Prema Popovićevim riječima, cijena dijagnoze je “nešto ispod 4.000 dolara”.
 Tokom preliminarnih kliničkih ispitivanja, test je pokazao tačnost od približno 90 odsto. Vuturović napominje da kompanija sada namjerava da poveća broj tumora koje može da detektuje, kao bi pokrila praktično sve vrste raka koje se pojavljuju u kliničkoj praksi.