RS prijeti jači udar krize nego 2009.
17.09.2011. / 7:10
BANJALUKA, RS bi u slučaju ulaska globalne ekonomije u novu recesiju mogla pretrpjeti veću štetu od one nastale udarom svjetske ekonomske krize iz 2008. godine, upozoravaju u banjalučkom Centru za istraživanja i studije GEA.
Ta nevladina organizacija u analizi objavljenoj u novom kvartalnom monitoru Udruženja ekonomista RS – SWOT ukazuje na sve izraženiju dužničku krizu u zemljama evrozone i SAD, ocjenjujući da će se to negativno odraziti i na ekonomiju RS koja zavisi od kretanja na ino-tržištu.
Ističu da je proteklih godina bila izražena korelacija između kretanja bruto domaćeg proizvoda (BDP) RS, evrozone i SAD, uz primjetno određeno kašnjenje našeg ekonomskog ciklusa u odnosu na najveće svjetske privrede. Tako je BDP RS u najgoroj 2009. godini pao za tri odsto, dok se u evrozoni spustio za 4,1 odsto, a u SAD za 2,7 odsto.
Kao kanale kojima se kriza prenosi na RS, u Centru GEA navode pad inostrane potražnje za domaćim izvozom, pad stranih direktnih investicija, smanjenje doznaka iz inostranstva, negativan uticaj na očekivanja domaćih investitora i potrošača, te zaoštravanje kreditne politike banaka.
“U slučaju ulaska globalne ekonomije u drugi recesioni period, RS može očekivati prenos negativnih efekata na domaće tržište po receptu iz prethodnog puta. Međutim, ono što zabrinjava je znatno lošije stanje domaće ekonomije u odnosu na kraj 2008, što povećava opasnost od još drastičnije eskalacije ekonomskih gubitaka u vidu stečajeva, pada zaposlenosti i problema u finansijskom sektoru”, ističu ekonomisti GEA.
Ova analiza umiruje optimističke tonove koje su zvaničnici RS iznijeli nakon prošle sjednice Vlade RS, navodeći da se kraj 2009, minula godina i trendovi iz ove godine mogu okarakterisati kao izlazak privrede RS iz recesije.
Aleksandar Džombić, premijer RS, istakao je da je RS lani izašla iz negativnog trenda privredne aktivnosti, precizirajući da je ostvaren rast BDP-a od 0,8 odsto.
“U prvom kvartalu 2011. godine realna stopa rasta BDP u RS iznosi 1,6 odsto, a nastavljen je i rast industrijske proizvodnje od oko 3,6 odsto”, naglasio je Džombić.
U Centru GEA napominju da je ekonomski rast RS i dalje usporen i suočen sa brojnim ograničenjima, jer je podložan promjenama u okruženju, nastavku slabljenja konkurentnosti i eventualnim eskalacijama političkih i socijalnih odnosa u BiH.
Domaćoj ekonomiji je, smatraju, neophodan novi model rasta koji je proinvesticiono i izvozno orijentisan, te snažno podržan kroz ubrzavanje ključnih strukturalnih reformi i procesa evropskih integracija.
“Međutim, iako je u dosadašnjem periodu izvoz predstavljao ključnu polugu domaćeg ekonomskog oporavka i rasta, postoji opravdana bojazan da će njegova nepovoljna sektorska struktura i niska konkurentnost ekonomije u cjelini, ograničiti prenos pozitivnih efekata oporavka globalne potražnje na ukupni rast”, upozoravaju u Centru za istraživanja i studije GEA. Nezavisne novine
Tagovi: vazno
Povezane vijesti
Komentari
Molimo Vas da pročitate sledeća pravila pre komentarisanja:
Komentari koji sadrže uvrede, nepristojan govor, prijetnje, rasističke ili šovinističke poruke neće biti objavljeni. Nije dozvoljeno lažno predstavljanje, ostavljanje lažnih podataka u poljima za slanje komentara. Molimo Vas da se u pisanju komentara pridržavate pravopisnih pravila. Komentare pisane isključivo velikim slovima nećemo objavljivati. Zadržavamo pravo izbora i skraćivanja komentara koji će biti objavljeni. Mišljenja sadržana u komentarima ne predstavljaju stavove poslovnog portala CAPITAL.ba. Komentare koji se odnose na uređivačku politiku možete poslati na adresu [email protected]
“Međutim, ono što zabrinjava je znatno lošije stanje domaće ekonomije u odnosu na kraj 2008, što povećava opasnost od još drastičnije eskalacije ekonomskih gubitaka u vidu stečajeva, pada zaposlenosti i problema u finansijskom sektoru”, ističu ekonomisti GEA.”
I ovo su neki vladini ekonomisti, citiraju Džombića i izbjegavaju da kažu pravi razlog, zašto je lošije stanje domaće ekonomije nego 2008., stvar je vrlo jednostavna, smanjena je potrošnja, ulaganja nema jer je smanjena i dobit, a sve to samo zbog povećanja davanja kroz Izmjene zakona o porezu na dohodak i doprinosima, tog novca više nema u ekonomiji bilo kroz potrošnju ili kroz dobit koju bi privrednici ulagali u obrtna sredstva. Kad kažem nema, mislim bukvalno, jer mjera nije ispunila svoj navodni cilj, Fondovi i dalje u minusu, ne isplaćuju refundacije, smanjena socijalna davanja, nema efekta ni od doprinosa za zapošljavanje jer su naknade za nezaposlenost smanjene i vremenski i iznosom u novcu. Sve to je dovelo i do zatvaranja ogromnog broja preduzeća i samostalnih radnji koje i zapošljavaju najveći broj radnika, te su isti isključeni iz potrošnje, zbog krize u svijetu smanjene su doznake iz inostranstva i to je glavni uzrok kojim smo mi povezani sa svjetskom krizom, to i bankarski sektor, a izvoz i investicije su sporedni, gotovo beznačajni faktor.
činjenice:
posebna taksa na gorivo za autoputeve(?)-0,12KM po litri (poskupila je gorivo za oko 0,5KM po litri, vrlo jednostavno za izračunati, uzmite trenutnu cijenu na Petrolu i svjetskim berzama pa uporedite sa onim odnosom iz 2008.god.)
Izmjene Zakona o porezima i doprinosima (nema poreskih oslobađanja, ne postoji socijalna kategorija, 2/3 plate uzima vlast sebi, dok istovremeno Fondovi refundiraju naknae iz 2009.godine, dakle 2 godine kasne)
smanjena socijalna davanja ispod svakog minimuma za socijalno ugrožene, dječiji dodatak, materinski, postroženi kriterijumi, naknada za opremanje beba i dr.
komunalije poskupile za 20-45% širom RS
itd.