Lažnjaci na svakom rafu

08.04.2010. / 8:45

BEOGRAD, Čokolada ispod svake cijene nedavno se prodavala na tezgi u Sremskoj ulici. Niko nije dokazao, ali su opravdano svi posumnjali, da ispod crvenog omota nije bila originalna poslastica sa rižom. Samo koji dan kasnije otkriveno je da se na tržištu našao falsifikat preparata “cialis”. Iako utisak govori da su nas falsifikati preplavili, u Ministarstvu trgovine odgovaraju da njihova inspekcija nije utvrdila povećano prisustvo takve robe.
Tokom 2009. godine tržišna inspekcija zaplijenila je ukupno 110.000 komada krivotvorene robe. Među njima najbrojniji su zaplijenjeni diskovi (muzički i filmski), a za njima slijedi sportska obuća. Falsifikatori i dalje najradije “lažiraju” marke – “adidas”, “puma” i “najk”. Inspektori su, kažu, prošle godine zaplijenili neznatno manju količinu falsifikovane robe u odnosu na raniju godinu.
Proizvodi okićeni “tuđim perjem” i dalje vrebaju prije svega sa uličnih tezgi i pijaca, a prodavnice su najčešće van njihovog domašaja. Najveći broj njih otkrije se u pokušaju da pređe na drugu stranu granice Srbije. Carina, na zahtjev nosioca prava intelektualne svojine, prekida carinski postupak i zadržava robu u slučaju sumnje da se uvozom, izvozom ili tranzitom te robe povrjeđuju prava intelektualne svojine.
Uprava carina je od početka ove godine zbog te sumnje 142 puta prekinula postupak uvoza, izvoza ili tranzita kroz Srbiju. Od polovine 2004. od kada se primjenjuje Carinski zakon, to je učinila ukupno 4.957 puta.
– Najčešće se krivotvori sportska obuća, tekstilni, kozmetički proizvodi, parfemi, delovi i oprema za mobilne telefone, ali i automobilski delovi koji stižu sa Dalekog istoka – kažu u Upravi carina.
– Kada je riječ o robnim markama, poznati su pokušaji krivotvorenja “riboka”, “koka-kole”, “fante”, “sprajta”, “švepsa”, “kolmara”, “prade”.
Preko granice su međutim pokušale da prođu i kopije domaćih proizvoda. Na meti falsifikatora bili su “plazma”, “ledžend” garderoba, “vulkan” gume, “jafa”… Potrošači pamte da se na nekim tezgama, ne tako davno, pojavila i kopija poznatog “eurokrema”.

Šta se kopira
Procjene pokazuju da se devet do 12 odsto ukupne svjetske proizvodnje falsifikuje. Na meti falsifikatora su gotovo svi proizvodi, od kućne hemije, kozmetike, preko lijekova, prehrambenih proizvoda, pića, do tehničkih uređaja, cigareta, i na kraju avio i auto-dijelova.
– I Srbija, naravno, nije izuzetak. Iako je obim falsifikovanja i krivotvorenja robe smanjen u odnosu na pre nekoliko godina, i dalje je prisutan. Kopije proizvoda vodećih svetskih firmi najčešće stižu sa Dalekog istoka, pre svega, iz Kine. Poslednjih meseci smanjena je ponuda krivotvorene robe, jer su kontrole pooštrene – tvrde inspektori.

Za uništenje
U upravi carina napominju da trenutno velika količina robe ispunjava uslove za uništenje. Riječ je o krivotvorenim stvarima. Uništiće se milion pari sportske obuće, 320.000 odjevnih predmeta, 104.000 kozmetičkih i parfimerijskih proizvoda, 42.000 igračaka, 5.600 auto-dijelova, 44.000 dijelova i pribora za mobilne telefone, 12.300 naočara, 22.600 upaljača.  Novosti