Grčka u najvećoj ekonomskoj krizi

09.12.2008. / 11:24

ATINA,  Grčka preživljava najveću ekonomsku krizu u posljednjih 15 godina, a najznačajniji problem u zemlji za 71 odsto Grka je – skuplji život.

Čak 57,6 odsto Grka suočava se sa finansijskim problemima, a 31,1 odsto ubijeđeno je da država ne može da izađe iz teške finansijske krize – pokazalo je istraživanje sociološke agencije “Kapa risrč”.

Prema istraživanju Atinskog ekonomskog instituta, svaki četvrti od deset Grka ne može da pokrije osnovne životne potrebe.

Grčka, sudeći prema ovim istraživanjima, duboko osjeća posljedice globalne ekonomske krize. Samo do prije godinu dana, prema istraživanju “Kapa risrč”, nezaposlenost je bila najveći problem, a sada se nalazi na drugom mjestu, iza poskupljenja životnog standarada.

U Grčkoj je inflacija u junu ove godine dostigla 5,2 odsto, što je najviši nivo u posljednjih deset deset godina. U aprilu i maju inflacija je iznosila 4,2 i 4,9 odsto.

Robna razmjena sa svijetom u periodu od januara do oktobra ostvarila je trgovački deficit od 32 milijarde evra, što je za 3,4 odsto više u odnosu na isti period godinu dana ranije.

Smanjene su i inostrane investicije. U prvih šest mjeseci one iznose 4,1 milijardi evra, a najveći doprinos tome dao je njemački “Dojče telekom”, koji je kupio akcije grčke telekomuniacione kompanije OTE.

Tokom 2007. godine inostrane investicije bile su dvije milijarde evra, a 2006. godine – šest milijardi evra. Prema grčkoj Centralnoj banci, inostrane investicije u Grčkoj u prošloj godini smanjene su za 67 odsto u odnosu na 2006. godinu.

Zahvaljujući aktivnostima grčkog bankarskog sektora i morske flotile grčke, investicije u prošloj godini dostigle su 4,4 milijarde evra, što je za 18,2 odsto više u odnosu na 2006. godinu.

Takav tempo širenja na ino-tržišta bio bi i u ovoj godini da posljedice globalne finansijske krize nisu počele da razraju grčki finansijski sektor. Centralna banka pozvala je grčke banke da obustave podršku svojim filijalama na Balkanu kapitalom iz Grčke.

Guverner Centalne banke Grčke Jorgos Provopulos zatražio je od velikih banaka da otpočnu sa uvećanjem akcionarskog kapitala do kraja prvog polugođa 2009. godine da bi finansirale grčke kompanije i domaćinstva.

Grčka vlada prva je u regionu izašla sa konkretnim planom, koji predviđa pomoć vrijednu 28 milijardi evra domaćem bankarskom sistemu i privredi.

U prvi mah sve vodeće banke odbile su da podrže vladin plan, smatrajući da će tako biti stavljene pod državni nadzor, ali su nakon vanrednog zasjedanja ipak odlučile da se priključe.

Smanjenje investicija registruje se i u turizmu i građevinarstvu, granama koje su posebno važne za lokalni razvoj.

Prema analizi Instituta za istraživanje turizma, od početka januara do septembra dolazak inostranih turista smanjen je za 1,2 odsto, a prihod uvećan za jedva pet odsto u odnosu na isti period lane. Prodaja nekretnina smanjena je, a i cijene su pale na nivo 2005. godine.

Po drugi put u posljednje tri godine razbijena je psihološka barijera od ispod 2.000 evra po kvadratu za novogradnju.

Bilježi se i sporost u kreditiranju kupovine nekretnina. Uprkos tome, bankarska zaduženja su velika. Domaćinstva i kompanije duguju ukupno 240 miliona evra. Samo domaćinstva duguju bankama 115,09 milijardi evra.

Grčka vlada, kako su prenijeli mediji, priprema još jedan paket pomoći u iznosu od osam milijardi evra. Osnovni prioritet grčkog ministra privrede i finansija Georgiosa Alogoskufisa jeste pomoć malim i srednjim preduzećima i domaćinstvima.

U državnom budžetu stvorena je “crna rupa” od 1,3 milijardi evra, a kao glavni razlog navodi se značajno smanjenje prihoda na aktuelnom računu zemlje.

U sve to treba dodati i najavu štrajka u kome će učestvovati državni službenici i prosvjetni radnici, a planirane su i demonstracije.

Prosječna plata u Grčkoj iznosi oko 1.200 evra. Srna