Brisel “prijeti” bureku

27.02.2011. / 12:05

BEOGRAD, Male pekare i proizvođači nekada omiljenog srpskog doručka strahuju od uvođenja HASAP standarda. Sertifikat košta nekoliko hiljada evra – kažu pekari.
 
Integralna peciva i zdrava hrana zadali su ozbiljan udarac bureku, ali nekada omiljenom srpskom doručku glave bi mogli da dođu – propisi.
Sa mesom ili sirom, izvjesno je da će od juna morati da se sječe – po HASAP-u. Dok uvođenje ovog standarda za velike lance neće predstavljati problem, male pekare strahuju da će zbog visokih troškova morati da stave katanac na vrata, pišu “Novosti”.

Decenijama su radnici i direktori bez razlike na pauzi za doručak složno trčali do prve pekare. Uz porudžbinu “četvrt sa sirom (ili mesom)” i jogurt skupljali su snagu za nove radne zadatke.

Od pogleda na masnoću koja se cjedila i kroz nekoliko slojeva debele hartije u koju je burek bio umotan, svima je polazila voda na usta.
Vremena su se promjenila, pa je burek proteran iz modernih “fensi” pekara, a njegovo mjesto zauzeli su integralni štapići, kukuruzne pogačice, brioši… Ostao je, međutim, “gazda” u malim komšijskim pekarama. Sada je, boje se vlasnici, i to ugroženo.

“Trenutak za uvođenje HASAP-a nije mogao da bude lošiji. Pekare su ionako u lošoj situaciji, a novi propisi mogli bi da ih dokrajče. Troškovi za uvođenje ovog standarda su ogromni, i to odgovara samo velikim igračima, koji će tako ostati bez konkurencije. Samo za papirologiju treba izdvojiti između 7.000 i 15.000 evra, a da ne pričam o primjeni pravila i prilagođavanju lokala”, kaže Velo Mandžić, vlasnik pekare “Veltino” u beogradskom naselju Vračar.

Mandžić smatra da uvođenje ovog propisa neće značajno doprineti kvalitetu i bezbjednosti pekarskih proizvoda.

Iako je do početka primjene novih propisa ostalo tek nešto više od tri mjeseca, većina pekara još nije uvela HASAP. U Uniji pekara Srbije potvrđuju da su ovaj sistem do sada primjenili uglavnom veliki proizvođači.

U beogradskoj buregdžinici “Sarajevo” kažu da oni već ispunjavaju većinu uslova koje zahtjeva HASAP. Ali, problem je što će ih pribavljanje sertifikata koštati nekoliko hiljada evra.

U Ministarstvu poljoprivrede Srbije tvrde da pekare ne moraju da plaćaju sertifikaciju i angažuju neku konsultantsku kuću za uvođenje ovog sistema.

“Za preduzetnike koji poznaju principe HASAP i koji sa svojim kadrom mogu da uvedu ovaj sistem u proizvodnju, njegovo uvođenje ne mora da košta ništa. Takođe, mogu i da angažuju nekoga ko je već prošao procedure uvođenja.

Zakon ne propisuje posjedovanje sertifikata, već samo obavezu svih proizvođača da ovaj interni sistem kontrole primjene u praksi. Inspekcije će vršiti kontrolu da li su svi koji su bili u obavezi da uvedu sistem bezbjednosti hrane, to i uradili”, kažu u Ministarstvu.

Glavni cilj HASAP je da se smanji rizik da hranu tokom proizvodnje i distribucije ugroze bakterije opasne po ljudsko zdravlje. Umjesto tradicionalnog načina kontrole, ovaj sistem propisuje uslove same proizvodnje, djeluje, dakle, preventivno.

Zakon o bezbjednosti hrane odredio je da svi proizvođači hrane moraju da primjene ovaj sistem do 11. juna. Inspekcija će nadgledati ovaj proces. Poslije toga usljediće i prijave za privredni prestup. Kazne za one koji se ne budu držali HASAP-a iznose od 300.000 do 3.000.000 dinara. Oni koji ne budu uveli ovaj standard biće – zatvoreni.

Pravilnik koji propisuje minimalne uslove kvaliteta bureka donijet je još 1995. godine, i još je na snazi. Prema njemu, kao “burek pita” može se prodavati pekarski proizvod dobijen od brašna tipa 500, masnoće i vode, uz dodatak mljevenog mesa, sira, voća ili povrća. Mora da sadrži najmanje osam odsto masnoće i 20 odsto mljevenog mesa ili sira.

Burek sa voćem ili povrćem mora da ima svega 10 odsto fila u odnosu na količinu upotrebljenog brašna.

Nema, međutim, ograničenja u vezi sa dodavanjem soje ili drugih dodataka, pišu “Novosti”.