Čačanka osvaja Evropu

29.08.2010. / 8:00

BEOGRAD, Srbija je po proizvodnji šljiva na četvrtom mjestu u svijetu, ali da bi zadržala tu poziciju i voćari i država trebalo bi da se više potrude. Ovi prvi kroz obnavljanje zasada, dok bi država morala da stvori uslove u kojima se isplati uzgoj voća koji i te kako pun našu deviznu kasu.
A, šljiva iz Srbije ima siguran plasman, posebno u Evropi gdje je veoma tražena. Rusija, jedan od najvećih kupaca, i ove godine će otkupiti veći dio roda.
– Budućnost je širenje sorti za stonu i kombinovanu upotrebu kao što su “rana”, “ljepotica”, “najbolja”, “rodna”, “stenlej”, “valjevska” – kaže dr Milisav Mitrović, viši naučni saradnik Instituta za voćarstvo u Čačku, gdje je stvoreno 14 novih sorti šljiva, danas najtraženijih u svijetu.
U čačanskom kraju, inače, ima oko 230.000 stabala šljiva, a prosječna starost šljivika je oko 30 godina. Čačanske sorte šljiva zauzimaju čak 36 procenata od ukupnog zasada, “stenlej” 33 odsto, a autohtone sorte 21 odsto. Sorte stvorene u ovdašnjem Institutu odlikuju se dobrim rodom, pa se mogu očekivati prinosi od 30 do 40 tona po hektaru.
Ovdašnji proizvođači, koji su među najpoznatijim u Srbiji, ove godine su, uglavnom, zadovoljni cijenom otkupa. Rodnost je podbacila za oko 50 procenata u odnosu na prošlu godinu, prije svega zbog loših vremenskih uslova. Gotovo sve što se ubere u čačanskim šljivicima, a da je dobrog kvaliteta, završava na ruskom tržištu. Samo mali dio roda završiće u kazanima za rakiju. Za sušenje gotovo da neće biti šljiva.
Ovog ljeta najviše su se ovajdili voćari, koji su u svojim zasadima imali “ranu”, jer je sva količina roda otišla za Rusiju, i to po nevjerovatnoj cijeni, koja je dostizala čak i 100 dinara po kilogramu prve klase, a potom je “najbolja” otkupljivana za 50 dinara. U toku je berba “stenleja”, čija je otkupna cijena 25 dinara, što je za pet dinara manje od startne otkupne cijene.
– Svi u lancu do samog kupca više zarade nego sami proizvođači, i to je prava katastrofa za srpskog voćara – rekao nam je Radenko Pupavica iz Lipnice, koji ima oko četiri hektara pod zasadima šljive. – Prema podacima kojima raspolažem, na kvantašu u Moskvi “stenlej” iz Srbije se prodaje za od 1,15 do 1,20 evra po kilogramu, a mi uzimamo samo 25 dinara. Ipak, situacija je mnogo bolja nego lani, pa i pored toga što svakodnevno moramo da plaćamo berače, čija je dnevnica 1.500 dinara.
Iz šljivika Pupavice na ruskom tržištu će ove godine završiti čak oko 60 tona šljive. Ostatak, oko 20 tona, ostaviće sebi za preradu i za rakiju.
Plavi brend Srbije
U Valjevu je u subotu počela dvodnevna srpsko-ruska konferencija o suvoj šljivi na kojoj učestvuju i predstavnici deset ruskih kompanija koje se bave uvozom i prometom voća. Ministar poljoprivrede Srbije Saša Dragin rekao je da je šljiva brend Srbije, kao i da Srbija godišnje ostvari dvije milijarde dolara od izvoza poljoprivrednih proizvoda. Ambasador Ruske Federacije Aleksandar Konuzin, kao i predstavnici pojedinih ruskih kompanija, kazali su da je Rusija zainteresovana za suvu šljivu iz Srbije, ali da je uslov za to da se poboljša kvalitet tog voća i precizira šta Srbija može da ponudi. Naglasili su da bi država morala da garantuje kvalitet izvoznih artikala, kao i da se izmjene carinski propisi koji bi olakšali uvoz voća u Rusiju . Novosti