Stabilizacija uprkos velikim nametima

24.02.2011. / 9:27

BIJELJINA, U Agenciji za razvoj malih i srednjih preduzeća opštine Bijeljina uvjeravaju da postoji pomoć firmama  u unapređenju i razvoju poslovanja, te da je za tri godine različitim projektima podstaknut razvoj 61. preduzeća uz zapošljavanje novih radnika i zadržavanje postojećih.

U 2008. godini, navode u Agenciji, registrovano je 19, u 2009. pet, a u 2010. deset firmi sa 36 novozaposlenih, dok je različitim projektima unaprijeđeno poslovanje postojećih preduzeća – 20 u 2008, 21 u 2009. i 20 u 2010. godini, u kojima je ugovoreni broj zaposlenih iznosio 65 ljudi.

Uz ove, projektima uvođenja sistema kvaliteta, podsticaja žena preduzetnika kao i projektom podsticaja povratnika preduzetnika posao je dobilo ukupno 113 radnika, a neka preduzeća su zaposlila i veći broj od ugovorenog.

Ipak, za razvoj malih i srednjih preduzeća koja bi trebalo da postanu pokretači privrednog razvoja  neophodna su daleko veća sredstva koja bi se izdvajala iz budžeta opštine, a u skladu sa Strategijom razvoja opštine do 2015. godine i koja bi iznosila tri odsto od ukupnog budžeta, što bi bilo oko 1.500.000 KM.

Prema programu Agencije za podsticaj malih i srednjih preduzeća na području opštine Bijeljina za 2011. godinu trebalo bi, što je – kako navode – i krajnji cilj da se povećanjem podsticajnih mjera stvori okruženje koje će povoljno djelovati na nastanak novih i razvoj postojećih subjekata male privrede, te njihovo stabilno i uspješno poslovanje, naročito na njihov dalji rast i razvoj.

Radni kontingent stanovništva opštine Bijeljina (koja broji oko 130 000 stanovnika) jeste 21 572 zaposlena, a  posao putem zavoda traži 13 013 nezaposlenih osoba raznih profila i stručne osposobljenosti.

Na području opštine Bijeljina registrovano je i 2 294 aktivnih pravnih lica sa 6 355 zaposlenih i oko 2 140 samostalnih preduzetnika, koji zapošljavaju oko 2 357 radnika.

Ipak, struktura angažovanja po djelatnostima pravnih lica nije povoljna – smatraju u Agenciji, jer je najveći broj privrednih subjekata angažovan u trgovini, zatim u prerađivačkoj industriji, dok je ostatak angažovan u ugostiteljstvu, saobraćaju i uslugama.

Prema veličini poslovnih jedinica, postojeći privatni sektor čine uglavnom mikro i mala preduzeća koja posluju sa malim kapitalom i sa pretežno jednim zaposlenim radnikom, a  od preduzeća koja se bave proizvodnjom najviše ih je angažovanih u preradi poljoprivrednih proizvoda, obradi drveta, dok su ostale proizvodne djelatnosti zastupljene u tek neznatnom broju.

Nepostojeća  prateća infrastruktura tržišta predstavlja veliki problem malom i srednjem preduzetništvu i jedan je od glavnih razloga za spori razvoj preduzeća na području opštine Bijeljina.

Da bi donekle riješili ovo pitanje, iz Agencije predlažu niz podsticajnih mjera kao što je razvoj preduzetničke infrastrukture u smislu pružanja informacija, savjetodavnih usluga i drugih oblika podrške.

Kao podsticajnu mjeru u Agenciji ističu neophodnost pomoći u pronalaženju lokacija za obavljanje različitih djelatnosti, zatim finansijsku pomoć putem kreditnih sredstava, bespovratnih sredstava, subvencionisanja dijela kamate, smanjenja komunalnih taksa, ali i pomoć kao podsticajnu mjeru u osnivanju institucionalnih centara, te centara za informisanje i povezivanje preduzetnika.

U Agenciji  ističu da je zakonska regulativa kao i poreska politika u državnoj nadležnosti,  pa   u mnogo čemu opština Bijeljina sama ne može uticati na njih, ali – kako ističu – može pružiti ove vrste podrške.

Privatno preduzetništvo u cijelom svijetu danas je u središtu interesa, jer se svaki privredni rast i smanjenje zaposlenosti zasniva na privrednom društvu, što nije nepoznato. Nepoznato je, međutim, kako privatni preduzetnici opštine Bijeljina, uglavnom uspješni i sa dosta dobrim rezultatima ostvarenim u prethodnim godinama –  mogu opstati uz  ogromne i iz dana u dan sve veće državne namete.

Mnogi od njih “posrću”, neki su već stavili ključ u bravu, a “oni malo jači”  ozbiljno razmišljaju da svoje poslovanje zaustave.

S druge strane, niko, čini se, ne obarća pažnju na činjenicu da privatno preduzetništvo u ekonomski razvijenim zemljama ima i najefikasniji ekonomski napredak.

Promjera radi, u EU od ukupno 23 miliona preduzeća i oko 100 miliona zaposlenih čak 99 odsto su mala i srednja preduzeća. U SAD ih ima oko 25 miliona,  a u Japanu je  pet milona malih i srednjih preduzeća.