Raste šverc štetnim supstancama u Aziji

22.04.2008. / 12:22

SINGAPUR, Ilegalna prekogranična trgovina hemikalijama koje narušavaju ozonski omotač u dramatičnom je porastu u azijsko-pacifičkom regionu, upozoreno je u studiji Ekološkog programa Ujedinjenih nacija (UNEP).
 Nezakonita trgovina tim supstancama predstavlja jednu od velikih prepreka u njihovom “pravovremenom i efikasnom postepenom iskorenjivanju”, navedeno je u izveštaju i upozoreno da je Zemljin ozonski omotač i dalje “ranjiv i ugrožen”.
 Upoređivanje podataka iz zemalja koje trguju hlorofluorougljenicima (CFC) koji narušavaju ozonski omotač pokazuje “raskorak između legalno izvezene količine u određenu zemlju i podataka o stvarnom legalnom uvozu te zemlje”, ukazao je zvaničnik UNEP Ludgard Kopens (Ludgarde Coppens).
 “Podaci se jednostavno ne poklapaju. Dobrih 55 odsto trgovine tim proizvodima nije evidentirano”, primjetio je Kopens.
 Obim crnog tržišta za CFC u razvijenim zemljama sredinom 90-ih godina prošlog vijeka procjenjen je na 16.000 do 38.000 tona, navedeno je u studiji, objavljenoj uoči Dana planete Zemlje.
 “Ilegalna trgovina u regionu Azije i Pacifika dramatično je povećana”, ukazano je u studiji.
 Analizom izvoza i uvoza CFC između ključnih uvoznica, uključujući Tajland, Maleziju, Filipine, Indoneziju, Vijetnam i Iran, i velikih izvoznica, kao što su Kina, Indija i Singapur, tokom 2004. godine otkriveno je da zemlje uvoznice nisu evidentirale više od 4.000 tona CFC. Blizu 51 odsto legalnog izvoza iz Kine i 47 procenata legalnog izvoza iz Indije u Tajland, Maleziju, Filipine, Vijetnam, Maleziju i Iran nije bilo uključeno u statističke podatke o uvozu u zemlje uvoznice, pri čemu nije bila izdata nijedna uvozna licenca, prenjela je agencija DPA.
 U studiji je ukazano da su glavne švercerske rute Indija/Kina-Vijetnam-Laos/Kambodža-Tajland, Bangladeš-Indija, Nepal-Indija, Kina-Filipini, Kina-Malezija, Kina-Indonezija, Singapur-Malezija i Malezija-Tajland.
 Među razlozima za ilegalnu trgovinu su visoke cijene zamjena za CFC, dug vijek trajanja opreme koja koristi CFC, velika tražnja CFC u sektoru usluga i “često beznačajne kazne za švercere tih nezakonitih supstanci”.
 “Stalna, čak i rastuća zavisnost od CFC, olakšana niskim cijenama na međunarodnom crnom tržištu, podstiče šverc tih hemikalija, s obzirom da je mjerama kontrole smanjena legalna trgovina”, ukazano je u izvještaju.
 Posebno su izdvojene Malezija, Filipini i Indonezija zbog preduzimanja akcija za smanjenje nezakonitih isporuka i preispitivanje sistema izdavanja licenci.
 Studija je objavljena pred globalni samit UNEP “Poslovni svijet za ekologiju” koji se održava u utorak i srijedu u Singapuru, na kojem će biti dodjeljene nagrade u oblasti ekologije za 2008. Specijalna nagrada je dodjeljena premijeru Novog Zelanda Helen Klark (Clark) koja je pokrenula tri velike inicijative za borbu protiv klimatskih promjena.
 Među nagrađenima su i princ Albert II od Monaka za politiku njegove zemlje u smanjenju emisije ugljendioksida, izvršni direktor Centra za napredne studije Bangladeša Atik Rahman (Atiq), bivši premijer Jemena Abdul-Kader Ba-Jamal (Qader), bivši američki senator Timoti Virt (Timothi E.Wirth) koji je 30 godina bio pobornik zaštite prirodne okoline, bivši ministar energije i ekologije Barbadosa Liz Tompson (Thompson) i sudanska naučnica Balgis Osman-Elaša (Elasha).