Pronađeno rješenje finansijske krize?

08.03.2009. / 20:11

BERLIN, Jedna bavarska zajednica na jugu Njemačke smislila je nov način borbe protiv globalne ekonomske krize koji podrazumijeva štampanje vlastitog novca.

U regionu Himgau, u blizini južnog grada Minhena, lokalna valuta himgauer postiže fantastičan uspjeh od uvođenja 2006. godine i nema znake slabljenja zbog ekonomske krize.

“Naprotiv, entuzijazam raste. Mislim da su ljudi u regionu u cjelini pozitivniji nego u ostatku zemlje”, rekao je Kristijan Geleri, vođa projekta.

Novčanice živih boja u apoenima od jednog, dva, pet, 10, 20 i 50 himgauera mogu se nabaviti u 42 mjenjačnice u regionu i koristiti se u 600 lokalnih firmi.

“Odnos prema evru je jedan na prema jedan, ali postoji mogućnost izmjene kursa ukoliko evro zapadne u teškoće”, rekao je Geleri.

On je dodao da svaki put kada potrošač promijeni novac tri odsto od sume odlazi za podršku nekog lokalnog projekta po izboru potrošača.

Veliki broj projekata i neprofitnih organizacija na lokalnom nivou je profitirao iz svega, uključujući agencije za očuvanje okoline, muzičke škole, veslačke klubove, humanitarna udruženja i crkve.

Geleri kaže da je lokalni sportski klub izgrađen djelimično od prihoda ostvarenim prodajom himgauera.

Preduzimačima se dopada ova šema jer obezbjeđuje lojalnost potrošača i ohrabruje upotrebu lokalnih proizvoda.

“Prodavnice hrane uzimaju jabuke iz regiona jer mogu potrošiti himgauere sa lokalnim farmerima”, kaže Geleri.

Aleksandar Jeger, prodavac namještaja kaže da je za njega to način da se potrošači stalno vraćaju i od kada posluje sa novom valutom ima više klijenata. On je dodao da jednu petinu prometa obavlja u regionalnoj valuti.

Ova valuta je jedna od 28 širom Njemačke i Austrije, ali nijedna nije postigla ovakav uspjeh.

Od skromnih početaka 2003. godine sa 130 potrošača, 100 lokalnih firmi i pet lokalnih projekata ova valuta sada može da se pohvali sa skoro 2 000 redovnih korisnika, koji troše gotovinu u 600 poslovnih firmi i podržavaju 200 projekata.

Za pet godina od kada je uvedena razmijenjeno je 2,8 miliona himgauera, a sada je u opticaju više od 300 000 himgauera.

Za razliku od uobičajenih valuta himgauer ima ograničen vijek trajanja i ističe godinu dana nakon štampanja i svaka tri mjeseca gubi dva odsto svoje vrijednosti.

To ohrabruje potrošače da brzo potroše novac što osigurava aktivnost “himgauer ekonomije” i obezbjeđuje da novac ne stagnira, kaže zamjenik Asocijacije himgauer Klaus Kop.

Među takozvane komplementarne valute ubrajaju se i “berkšersi” i “itaka aurs” u SAD i “totnes” i “luis funte” u Britaniji.

Geleri je realan po pitanju budućnosti cijelog projekta, jer smatra da nema šanse da himgauer zauzme mjesto evra ili da nova valuta može potpuno da zaštiti zajednicu od finansijske krize.

“Valuta može omogućiti zajednicima da budu više nezavisne i sklonjene od ekonomskih udara. To nije jedino rješenje ali to je ‘treća noga’, a u ovim vremenima ona vam je potrebna”, rekao je on.

Međutim, nisu svi pristalice ove ideje.

Gerhard Rosl, profesor ekonomije na Univerzitetu Regensberg, smatra da su regionalne valute “neefikasne obzirom na njihov cilj”.

On je dodao da je glavna mana regionalnog novca to što se može trošiti na ograničenom prostoru, što je on opisao kao “lokalni protekcionizam”.

“Na isti način na koji globalni protekcionizam nije rješenje finansijske krize, tako ni protekcionizam na lokalnom nivou nije odgovor”, kaže Rosl.