Platina od marta pojeftinila više od 50 odsto

09.10.2008. / 15:51

LONDON, Cijena platine je na berzi u Londonu, od marta ove godine kada je bila rekordnih 2.290 dolara za finu uncu (31,100 grama), do danas postepeno padala i sada je više nego prepolovljena dostigavši početkom ove sedmice svega 927 dolara za finu uncu, čime se veoma približila berzanskoj cijeni zlata, navode tržišni analitičari.
 Eksperti za promet plemenitih metala ističu da je globalna ekonomska kriza uticala na pad tražnje platine i da je to glavni razlog  pada cijene tog plemenitog metala.
 Oba plemenita metala nisu, prema riječima stručnjaka,  bila na približnom cijenovnom  nivou više od decenije, a tokom posljednjih pet godina platina je stabilno održavala dvostruko višu vrijednost u odnosu na zlato.
 Analitičari, takođe, navode da trenutno vlada “tesna bliskost” između kotacija platine i zlata, jer je “najsjajniji od svih metala”, sada na berzi u Londonu jeftiniji za svega nešto više od 13 dolara po finoj unci od platine, iako je u normalnim tržišnim okolnostima uobičajeno da cijenovna  razlika bude osjetno veća.
 Proteklih pet godina platina je, inače, na indikativnoj berzi u Londonu vrijedila dvostruko više nego zlato koje je u srijedu poraslo za 3,1 odsto na svoj devetodnevni maksimum od 913,80 dolara za uncu, pošto se taj žuti metal i nadalje smatra bezbjednom formom za investicije.
 Za decembarsko ugovaranje zlato je na berzi COMEX (filijala za trgovanje robama na Njujorškoj merkantilnoj berzi) poraslo za 24,50 američkih dolara na 906,50 dolara za finu uncu, dok je, izraženo u južnoafričkoj novčanoj jedinici randu i australijskim dolarima u srijedu  cijena tog plemenitog metala dospjela na višegodišnji maksimum.
 “Metale iz grupacije platine kriza posebno pogađa, jer utiče na proizvodnju automobilske industrije u kojoj se taj plemeniti metal obilato koristi”, izjavio je analitičar na tržištu plemenitih metala Tom Kendal.
 On smatra da neočekivana cijenovna bliskost između platine i zlata neće dugo trajati.
 Iako se zlato danas smatra za “idealnu bezbjednu luku” (kad je reč o ulaganju novca), jačanje dolara u odnosu na evro i padajuće cijene nafte i dalje će ograničavati profite od plemenitih metala.
 Platina ima, osim toga, velike mogućnosti za ponovni brzi rast vrijednosti, upravo zbog navedenog pada cijena i nekih drugih faktora, dodao je Kendal.
 Česte nestašice električne energije u Južnoj Africi, u kojoj se proizvodi čak četiri petine platine u svijetu, početkom ove godine su ograničile eksploataciju tog metala, što i dalje može uticati na njegovu cijenu, tvrde analitičari.
 “Ograničavanje proizvodnje se do danas potcijenjuje, a sadašnji problemi automobilske industrije su, istina važni, ali ne toliko dramatični kako se to čini na prvi pogled”, izjavio je Danijel Smit iz kompanije “Standard Čartered”.
 Opadajuće cijene platine mogle bi, osim toga, ponovo da povećaju tražnju za tim plemenitim metalom na tržištu dragog kamenja koje za svoje potrebe “troši” više od 20 odsto od ukupne proizvodnje tog metala u svijetu.