(Ne)moguće tri mlrd. evra ulaganja

13.01.2011. / 9:00

BEOGRAD, Ekonomisti ocjenjuju da očekivanja državnih zvaničnika da će ove godine u Srbiju stići preko tri milijarde evra stranih investicija nisu realna.

U posljednje tri godine u Srbiju stiže sve manje stranih direktnih investicija.

Iako svjetska ekonomska kriza utiče i na mnogo razvijenije zemlje, srpski ministri vjeruju da će ovaj negativan trend ove godine biti zaustavljen. Ekonomisti su, međutim, skeptični.

Zvaničnici države predviđaju da će biti od tri do četiri milijarde evra stranih direktnih investicija. Otprilike toliko predviđali su i za proteklu godinu, a uloženo je samo 1,1 milijarda. Da nismo u epicentru interesovanja stranih investitora pokazuje i primjer Slovenije u koju se prošle godine ulilo čak 10 i po milijardi evra. Ali naši zvaničnici i u 2011. šire optimizam.

Aleksandar Miloradović iz Agencije za strana ulaganja i promociju izvoza (SIEPA) objašnjava odakle se očekuje najveći priliv investicija. “Ono što mi računamo tu su prije svega najavljena privatizacija Telekoma, zatim obavezna ulaganja Fijata, NIS-a, koja kumulativno treba da iznose preko dvije milijarde evra”, kaže on.

“Najviše interesovanja dolazi na krilima Fijatove investicije i to je sektor auto-moto proizvođača auto-dijelova, svih komponentaša da tako kažem, koji okružuju Fijat i to je gro interesovanja. A bilježimo i jedno novo pomjeranje, a to je sektor tekstilne industrije”, objašnjava Miloradović.

Najavljuje se dolazak Benetona u Niš, a već ima takozvanih lon-poslova, što znači da neki naši tekstilci šiju dijelove odjeće za poznate inostrane brendove.

Prema računicama ekonomista, Srbiji je svake godine neophodno između četiri i pet milijardi svježeg investicionog novca spolja.

Konsultant za strana ulaganja Mahmud Bušatlija smatra da su očekivanja državnih zvaničnika nerealna.

“Apsolutno nije realno očekivati, jer se u 2010. ništa bitno nije promjenila situacija nabolje da bi prihvatili tolike investicije. Treba znati da je 2010. završena sa manjim investicijama za 30 odsto manjim nego 2009. godine. Tako da ja čak i sa prodajom Telekoma, koja bi donijela možda i milijardu i po, ne vidim četiri milijarde ni na koji način”, kaže on.

Korupcija je jedan od najvećih problema sa kojima se investitori u Srbiji suočavaju. Zato je Savjet za borbu protiv korupcije poslao pismo predsjedniku Tadiću u kome su naveli konkretne primjere korupcije i zatražili sastanak.

Član Savjeta Danilo Šuković kaže da je korupcija jedna od najvećih prepreka prilivu stranih investicija.

“Strani investitori, kad dođu ovdje, oni u prvi plan ističu da ne mogu svoje legitimne interese da realizuju, ne mogu kod institucija da riješe svoje osnovne probleme, nego moraju ići kod nekih predstavnika izvan sistema, da ih moraju potplatiti”, upozorava on.

Osim korupcije, investitori se najčešće žale i na komplikovane birokratske procedure i sporost, naročito kad su u pitanju problem vlasništva nad zemljištem i građevinske dozvole. B92