SAD bi finansijska kriza mogla da košta 24 biliona dolara

22.07.2009. / 8:35

VAŠINGTON,  Vlada Sjedinjenih Američkih Država (SAD) je već izdvojila za pomoć finansijskom sektoru u zemlji 4,7 biliona (hiljadu milijardi) dolara, ali bi ukupni izdaci za pomoć privredi i finansijskom sektoru, u vezi sa aktuelnom finansijskom krizom, pod najgorim okolnostima mogli da dostignu gotovo 24 biliona dolara, navodi se u izvještaju pripremljenom za američki Kongres.

 To praktično znači da bi finansijska kriza mogla da košta SAD gotovo 80.000 dolara po glavi stanovnika, izjavio je generalni inspektor programa TARP vladine pomoći bankarskom sektoru Nil Barofski (Neil Barofsky), koji je pomenuti izvještaj pripremio i danas bi trebalo da ga ga predstavi kongresnoj Komisiji za kontrolu i vladinu reformu, objavile su novinske agencije.
 Portparol ministarstva finansija Endrju Vilijams je, međutim, izjavio da je američka vlada, za sada, izdvojila za tu podršku manje od dva biliona dolara i da su procene Barofskog pogrešne, jer ne uzimaju u obzir aktivu koju sadrže ti programi, niti takse koje bi trebalo da smanje troškove koji ostaju na plećima poreskih obveznika.
 “Te procjene ne obezbjeđuju odgovarajući okvir za vrednovanje potencijalnih troškova tih programa (pomoći)”, tvrdi Vilijams ukazujući da te prognoze “računaju sa hipotetičkom maksimalnom veličinom programa, a nikada se nije računalo sa njihovom simultanom maksimalizacijom”.
 Vilijams je dodao da struktura programa obuhvata rastuće troškove koji sa normalizacijom finansijskih tržišta smanjuju njihovu atraktivnost i ukazao da se smanjuje zavisnost finansijskih institucija od tih programa, što dokazuje i to da su 70 milijardi dolara, koje su banke koristile iz programa TARP, već vratile.
 Barofski je, međutim, u svom izvještaju koji se odnosi na primjenu programa TARP, izneo tvrdnju da ministarstvu finansija nije uspjelo da usvoji mjere za povećanje transparentnosti tog programa, tako da poreski obveznici ne znaju kako banke koriste dobijena sredstva.
 On je dodao da se TARP razvio u program “neslućenih razmjera i komplikovanosti”, koji guta stotine milijardi dolara iz džepova poreskih obveznika.
 Program TARP, za koji je izdvojeno 700 milijardi dolara radi pomoći bankarskom sektoru u SAD, samo je vrh ledenog brega u okviru vladine podrške finansijskom sektoru te zemlje, ukazuju analitičari.
 “Ma koliko je veliki i važan TARP je samo jedan dio mnogo šireg vladinog nastojanja za stabilizaciju i podršku finansijskog sistema”, upozorio je Barofski ističući da bi ukupna potencijalna podrška federalne vlade mogla dostići do 23,4 biliona dolara (16,67 biliona evra).
 Kongresmen republikanaca Darel Isa (Darrell Iša) je, takođe, upozorio da je ignorisanje preporuka u vezi sa transparentnošću vladine pomoći bankarskom i finansijskom sektoru uopšte, u suprotnosti sa obećanjima predsjednika Baraka Obame.
 “Ne znam kako se može opravdati to da se od Amerikanaca taji na koji se način troše dolari od njihovih poreza”, dodao je kongresmen.
 SAD nastoje da osim podrške finansijskom sektoru istovremeno pojačaju i njegovu regulaciju.
 Obama je u junu predstavio izmjene u sistemu finansijske kontrole koje bi trebalo da ojačaju vladin nadzor nad bankama i da spreče ponavljanje sadašnje finansijske krize, podsjećaju mediji.