Krizne mjere ERS nezakonite i suprotne zaključku Vlade RS
08.04.2020. / 16:09
– Vlada predložila da radnici izdvoje do 5% ili do 10% od plate u Fond solidarnosti, u ERS “zaokružili” procente
– Zavisna preduzeća zatražila potpise radnika i izjave o odricanju dijela plate u roku od dva dana
– Pravnici pojedine krizne mjere ERS ocijenili nezakonitim
TREBINJE – Vlada Republike Srpske predložila je da zaposleni čija su primanja do 1.000 KM izdvoje do 5%, a oni čija su primanja preko 1.000 KM da izdvoje do 10% od iznosa neto plate, u korist Fonda solidarnosti. Međutim, u „Elektroprivredi Republike Srpske“ (ERS) su odredili da to bude tačno pet, odnosno 10 odsto, a ne do tog procenta, što je suprotno stavu Vlade. Propisali su i druge mjere koje su pravnici ocijenili nezakonitim, saznaje portal CAPITAL.
Naime, Vlada Republike Srpske je 27. marta donijala zaključak u kojem u tački tri navodi da „cijeni da je trenutak da svi zaposleni u institucijama Republike Srpske pokažu humanost i solidarnost, te s tim u vezi predlaže da zaposleni, čija su neto primanja do 1.000 KM, izdvoje do 5% od iznosa svoje neto plate, a zaposleni, čija su primanja u neto iznosu preko 1.000 KM, izdvoje do 10% od iznosa svoje neto plate, u korist Fonda solidarnosti za obnovu Republike Srpske“.
Uprava ERS, odnosno njen Štab za praćenje epidemiološke situacije, je 30. marta donio niz mjera u kojima, između ostalog, preporučuju da radnici izdvoje pet, odnosno deset odsto od svoje neto plate.
Gledajući mjere ERS, radnik ne može dobrovoljno da izdvoji npr. 3% ili 7% od svoje plate, što ima pravo prema zaključku Vlade.
Pored toga, danas su zavisna preduzeća ERS širom Srpske odaslala dopise u kojima traže da se u roku do dva dana dostave potpisani obrasci radnika sa izjavom da su saglasni za izdvajanja iz plate u naznačenom iznosu, odnosno 5% i 10%.
I mjere ERS-a o radnom vremenu nezakonite
Pored mjere ERS o procentu dobrovoljnog izdvajanja radnika za Fond solidarnosti, ERS je donija i drugi niz mjera.
Božana Cvijić iz Advokatske kancelarije „Stevanović“ na zahtjev članova Sindikata radnika ERS-a dala je tumačenje mjera donesenih u ERS povodom pandemije virusa korona te neke ocijenila nezakonitim.
„U pogledu uvođenja šestočasovnog radnog vremena, postavlja se pitanje na koji način isti smatraju da to pogoduje prevenciji širenja epidemije korone. Kolektivni ugovor, a koji je pravno obavezujući za sve strane potpisnice, jasno predviđa da je puno radno vrijeme 40 časova sedmično, dok je odredbom člana 57. Zakona o radu predviđeno da puno radno vrijeme ne može biti kraće od 36 časova sedmično, dok je svaki drugi period trajanja radnog vremena u toku jedne sedmice nepuno radno vrijeme i ne mogu se ostvarivati ista prava“, istakla je Cvijićeva.
Dodala je da se proces rada može organizovati u više smjena od po 6 ili 8 časova, ali i u tom slučaju zbir sedmičnog rada mora iznositi predviđeni broj časova za puno radno vrijeme.
„Kako se u konkretnom slučaju predmetnim mjerama predlaže uvođenje 6-časovnog radnog vremena za radnike koji nisu neophodni za obavljanje neprekidnog procesa rada, to je jasno da je predmetna mjera apsolutno nezakonita“, istakla je Cvijićeva.
Dodala je da je jasno da poslodavac može radniku dati više prava nego što mu Zakon o radu pruža, a time i šestočasovno radno vrijeme, ali isto mora biti regulisano Kolektivnim ugovorom, Pravilnikom o radu ili Ugovorom o radu.
„S navedenim u vezi, za potrebe ovakve formulacije i uvođenja šestočasovnog radnog vremena koje bi se smatralo kao puno radno vrijeme, neophodno je da se pristupi izmjeni Kolektivnog ugovora ili pojedinačnih ugovora o radu“, naglasila je Cvijićeva.
Dodala je da bi obrazloženje, koje ne postoji, moglo poslužiti kao opravdanje takve odluke, odnosno i u tom slučaju bi ta mjera bila nelegalna, ali legitimna s obzirom na vanrednu situaciju/stanje.
„Što se tiče prekovremenog rada, Kolektivni ugovor jasno definiše u kojim slučajevima može doći do prekovremenog rada i pod kojim okolnostima se od radnika može tražiti obavljanje rada dužeg od zakonom predviđenog, te mogućnost uvećanja plate za 30 odsto“, navela je Cvijićeva.
Ona je istakla i da mjera koja propisuje da se prekovremeni sati kompenzuju u slobodne sate i dane nije provodiva iz razloga što to ničim nije predviđeno kao zakonska ili podzakonska kategorija.
„Jasno je da radnici koji zbog epidemije i mjera koje se moraju sprovoditi, a na zahtjev poslodavca, ostvare prekovremene sate, da za iste trebaju na odgovarajući način zadovoljeni u vidu uvećanja osnovne plate za prekovremeni rad“, istakla je Cvijićeva.
U pogledu kategorije “izuzetan doprinos” predvidjeno je uvećanje plate do 7%, ali Cvijićeva ocjenjuje da je Pravilnikom o izuzetnom doprinosu to formulisano previše opširno i ne daje jasnu sliku o kakvoj stimulaciji se radi.
„Slijedom svega navedenog, jasno je da ne postoje zakonska uporišta za obavezu uvođenja svih predmetnih mjera, izuzev onih koje su stvarno donijete u skladu sa načelima prevencije, odgovornosti, solidarnosti, zaštite i slično i koje su rezultat operativnog sprovođenja odluka donijetih od strane viših instanci. Iako vanredno stanje i vanredna sitaucija dovodi do ukidanja i ograničavanja pojedinih ljudskih prava i sloboda, isti nikako ne mogu dovesti do njihovog apsolutnog derogiranja i zanemarivanja pozitivnih, važećih zakonskih i podzakonskih okvira, te opštih akata koji su donijeti u skladu sa istima“, zaključila je Cvijićeva.
Cijelo mišljenje pravnice pogledajte na linku Božana-Cvijić-Адвокати-КУ-ЕРС.
CAPITAL: Svjetlana Šurlan
Tagovi: elektroprivreda republike srpskeersmjerevirus korona
Povezane vijesti
Komentari
Molimo Vas da pročitate sledeća pravila pre komentarisanja:
Komentari koji sadrže uvrede, nepristojan govor, prijetnje, rasističke ili šovinističke poruke neće biti objavljeni. Nije dozvoljeno lažno predstavljanje, ostavljanje lažnih podataka u poljima za slanje komentara. Molimo Vas da se u pisanju komentara pridržavate pravopisnih pravila. Komentare pisane isključivo velikim slovima nećemo objavljivati. Zadržavamo pravo izbora i skraćivanja komentara koji će biti objavljeni. Mišljenja sadržana u komentarima ne predstavljaju stavove poslovnog portala CAPITAL.ba. Komentare koji se odnose na uređivačku politiku možete poslati na adresu [email protected]
U ELEKTROKRAJINI su vec počeli prijetiti radnicima koji nisu “dobrovoljno” potpisali saglasnost da se “dobrovoljno” odriču dijela plate za mart da ce snositi posljedice.
Čava je mala maca za direktora Elektrodistribucije Pale .
Ljubo Mrda napravio privatunu elektranu.
Postao najbogatiji direktor u elektroprivredi.
Pa Cava nije imao vremena da se zakoti u Elektrokrajini ko Mrda, jer je tek godinu dana tu, a i tesko da ce imati tako dugovjecnu karijeru ko Mrda, jer mu je NDP zahvatila korona sa udruženih vise hroničnih oboljenja i komorbiditeta pa se ocekuje da nece preživjeti oktobar, tako da je ovo Cavin labudji pjev.
Neka vrate sve pare sto su drpili u prethodnom periodu pa nece morati otimati od radnika i guliti narodu kozu, niti ce im trebati fond solidarnosti.
Ovaj Cava je stvarno sampion pisanja po narodu. Prosle godine kad je dosao dao je posao održavanja mreže od 30 000 000 KM privatnim firmama iako je održavanje mreže osnovna delatnost Elektrokrajine za koju imaju i mašine a i radnici su im osposobljeni.
Nakon toga takođe da 800 000 KM posao prokresa rastinja ispod dalekovoda, opet privatnim firmama iako i ovaj posao radnici Elektrokrajine mogu odraditi i radili su ga prije.
Sad Cava traži od radnika da se ‘dobrovoljno’ odreknu 50KM ili 100KM plate jer firma nema para, uz to jos kaze za april ne računajte na topli obrok, znaci jos 140KM uzima iz radničkog džepa, a pritom sam prima 5000KM mesečno jer prima dvije plate u skupstini ko poslanik 1500 KM i u Elektrokrajini ko direktor 3500KM i kaze radnicima budite solidarni. Cava je stvarno usavršio pisanje po narodu.
Neka se solidarišu Prointer i ostali dežurni režimski tenderisti, a ne radnici, koji podnose najveći teret za najmanju platu!
Za ovu situaciju imam kostruktivan prijedlog. Svi radnici koji su zaposleni na izmišljena mjesta, a sve zbog toga jer su dobro lijepili postere prilikom izbornih kampanja da uplate min 50% neto plate, jer oni su najveću teret onima koji stvarno rade u elektroprivredi, a i nama potrošačima jer poskupljuju el. energiju. Pored toga trebaju izdvojiti još 25% da se ljudima koji su istima zaradili plate bar malo oduže. Ostatak od 25% neka imaju za kiflu i paštetu, svakako su previše nagrađeni jer im se uplaćuju doprinosi na platu koja nije zarađena.
Svaka čast na komentaru. Veliki pozdrav.