Posustajanje informatičkog tržišta
09.12.2012. / 14:26
BEOGRAD, Ukupna vrijednost srpskog tržišta informacionih tehnologija (IT) u 2012. godini procjenjuje se na nešto više od 400 miliona evra, što predstavlja pad od oko tri odsto u poređenju sa prošlom godinom, ali uprkos tome, u velikim softverskim kompanijama koje posluju u Srbiji nisu pesimisti.
Prema riječima Milovana Matijevića, analitičara IT, ovakvi podaci najprije govore da će rekordna vrijednost od 545 miliona evra, koja je postignuta 2008. godine, (prije početka ekonomske krize) ostati nedostižna granica još nekoliko godina.
– Kada se posmatra godišnje IT ulaganje po stanovniku, Srbija sa manje od 60 evra ima nešto jače tržište od Makedonije, Crne Gore, BiH. Slična ulaganja po stanovniku imaju Bugarska i Rumunija, ali smo u ogromnom zaostatku za svojim sjeverozapadnim komšijama koji godišnje ulažu 200 evra po stanovniku. Zapadna Evropa, sa 800 evra, je nedostižna po IT ulaganjima po stanovniku godišnje – navodi on.
Upitan šta je razlog tome i zašto su ne samo zapadne, nego i mnoge države regiona ispred nas na tržištu kompjutera, softvera i prateće opreme, naš sagovornik odgovara da su ekonomska snaga jedne zemlje i informatička ulaganja u direktnoj sprezi.
– Bogati najviše ulažu u informatiku i onaj ko ulaže mnogo u nju ima i imaće jaku ekonomiju i uređeno društvo. Prvi stav je dokazan u posljednje dvije decenije, a drugi ima sve više pristalica i dobija podršku u zemljama koje pokušavaju da se priključe klubu razvijenih – objasnio je Matijević, dodajući da je nerazvijenost internet trgovine posljedica, a ne uzrok sadašnjeg IT stanja.
Ukoliko postavimo za cilj da Srbija pređe nivo IT ulaganja od 100 evra po stanovniku, to bi značilo prosječan godišnji ekonomski rast veći od četiri odsto do 2015. godine. Imajući u vidu da ćemo ove godine imati pad od 1,5 odsto BDP-a, a sljedeće skroman rast od svega dva procenta, nivo ulaganja od 100 evra po stanovniku čini se kao daleka budućnost.
U najvećim svjetskim IT kompanijama, koje posluju u našoj zemlji su, međutim, optimisti. Kako je za „Politiku” objasnio Borko Kovačević, direktor marketinga za južni Balkan, srpsko tržište nudi veliki potencijal, koji će se prije ili kasnije realizovati. Međutim, i on priznaje da stvari trenutno idu sporije nego što svi želimo.
Obim poslovanja servisa, marketinga i prodaje ove kompanije u Srbiji 2010. godine bio je oko 40 miliona evra. Dvije godine kasnije gotovo da se ništa nije promijenilo.
– Ništa se bitno nije promijenilo u odnosu na 2010. godinu uprkos izazovima sa kojima se susrećemo. Naše poslovanje je stabilno. Stanje u Srbiji ne posmatramo kao krizno i sa dozom pesimizma, već kao uslove u kojima se posluje duže vrijeme i gdje postoji mogućnost za rast i razvoj – kaže Kovačević.
Što se tiče sivog tržišta i piraterije i toga koliko ona otežava poslovanje svih koji legalno rade, on kaže da piraterija jeste važno, ali nije centralno pitanje kancelarije „Majkrosofta” u Srbiji. Prema posljednjim podacima, vrlo visoka stopa piraterija od 72 odsto, smanjena je za dva procentna poena, a u periodu od 2006. do 2011. godine smanjena je ukupno za šest procentnih poena.
– Smjer je dobar, ali trend treba dodatno ubrzati i u tom procesu vidimo ključnu ulogu države budući da Srbija i dalje zaostaje za većinom zemalja u regionu – zaključuje Kovačević, ne precizirajući u kojoj mjeri „Majkrosoft” utiče na maloprodajnu cijenu svog softvera u Srbiji.
Da je potencijal ove privredne grane veliki, bez obzira na sve, potvrđuju i u kompaniji „Aseko”, koja se bavi razvojem softverskih rješenja, a u Srbiji posluje od 2008. godine i ima oko 500 zaposlenih.
– Doprinos ove industrije razvoju srpske privrede raste iz godine u godinu, prije svega zahvaljujući njenom velikom izvoznom potencijalu. Prema nekim podacima, prošle godine je iz Srbije izvezeno softvera u vrijednosti od oko 200 miliona evra – objasnio je Vladan Atanasijević, član Upravnog odbra ove kompanije, dodajući da razvoj softvera u Srbiji može da bude koristan za sprečavanje takozvanog odliva mozgova.
– Riječ je o visoko konkurentnim proizvodima i uslugama koje sprečavaju odliv mladih i obrazovanih iz Srbije, ne zagađuju okolinu i ne zahtijevaju uvoz sirovina. Inženjeri iz ove oblasti trenutno su među najtraženijim kako kod nas tako i u inostranstvu, jer znanja koja posjeduju su globalno prepoznatljiva i lako je promijeniti firmu, grad, državu ili kontinent, a u stvari raditi isti posao – zaključuje Atanasijević.
Softver i ekonomija
Svaki evro od prodaje softvera generiše dodatnih 1,25 evra prihoda za uslužne informatičke firme. Prihodi od prodaje softvera i usluga povećavaju i prihod u distributivnom kanalu hardvera.
– Naravno da ne iznenađuje što softver ima takav uticaj na ekonomiju. Postao je nezamjenljiv produkcioni alat preduzećima i organizacijama u svim sektorima. Informacione tehnologije su takođe kritična komponenta u svemu, od telefona do automobila, od zabave do nauke. Ali, budući rast softvera u Srbiji zavisiće od valjane zaštite intelektualne svojine, softverske legalnosti i svakako ekonomskog stanja – kažu u „Majkrosoftu”.
Iz „Aseka” poručuju da se Srbija ne može upoređivati sa Indijom i Kinom, kao globalno najvećim izvoznicima razvoja softvera, što mnogi čine.
– Nas ima sedam miliona, a jedan obrazovni sistem Indije, svake godine odškoluje više od 100.000 inženjera iz ove oblasti. Naša prednost je u kvalitetu, a ne u kvantitetu, kada je u pitanju razvoj softvera – navode u „Aseku”. Politika
Tagovi: informacione tehnologijeposlovannjesoftverske kompanijesrbijavazno
Povezane vijesti
Komentari
Molimo Vas da pročitate sledeća pravila pre komentarisanja:
Komentari koji sadrže uvrede, nepristojan govor, prijetnje, rasističke ili šovinističke poruke neće biti objavljeni. Nije dozvoljeno lažno predstavljanje, ostavljanje lažnih podataka u poljima za slanje komentara. Molimo Vas da se u pisanju komentara pridržavate pravopisnih pravila. Komentare pisane isključivo velikim slovima nećemo objavljivati. Zadržavamo pravo izbora i skraćivanja komentara koji će biti objavljeni. Mišljenja sadržana u komentarima ne predstavljaju stavove poslovnog portala CAPITAL.ba. Komentare koji se odnose na uređivačku politiku možete poslati na adresu [email protected]
