Karton butici godišnje “obrnu” 1,8 milijardi evra

18.02.2008. / 9:01

BEOGRAD, Zbog nenaplaćenih poreskih dažbina, doprinosa ili carine (ako je riječ o švercovanoj robi) državni budžet Srbije godišnje je “tanji” za oko milijardu evra i uz 210.000 registrovanih preduzetničkih radnji, posluje još najmanje toliko neregistrovanih, koje upošljavaju u proseku po tri radnika.

Praktično, to znači da je u sivoj zoni uhljebljenje našlo više od 600.000 lica koja se vode na evidenciji Nacionalne službe za zapošljavanje, upozorava Danas.

Kanalima sive ekonomije godišnje se obavi promet vrijedan više od četiri milijarde evra, što je, prema nekim procjenama, čak 30 odsto ukupnog prometa roba i usluga koje ne podlježu poreskim obavezama.

Zbog nenaplaćenih poreskih dažbina, doprinosa ili carine (ako je riječ o švercovanoj robi) državni budžet godišnje je “tanji” za oko milijardu evra, što bi u mnogim razvijenim zemljama bilo zvono za uzbunu.

Najveću štetu, međutim, trpi privreda kojoj tolerisanje sive ekonomije, s jedne strane otežava pozicioniranje na tržištu, a s druge je prisiljava da snosi sav teret poreskih obaveza.

“Ako se ima u vidu da se fiksni troškovi jedne prodavnice (cijena zakupa, struje, radne snage i zarade vlasnika) kreću između 2.000 i 2.500 evra, i da promet mora da bude bar tri puta veći kako bi se ti troškovi pokrili, onda je očigledno da jedna komisiona radnja mora mjesečno da realizuje prodaju vrijednu između 6.000 i 8.000 evra, ili u prosjeku 80.000 do 90.000 evra godišnje. To znači da kroz 7.000 komisiona godišnje prođe roba vredna više od 560 miliona evra, čemu treba dodati i još bar toliko robe koja je na zalihama”, kaže Milan Knežević, predsjednik Unije proizvođača tekstila, odjeće, kože i obuće.

Analitičari procjenjuju da se promet u sivoj ekonomiji odvija na više od 100.000 prodajnih mjesta širom Srbije, koja se nalaze na buvljim i zelenim pijacama, kućnim “prodavnicama” ili uličnim “karton buticima”.

Računica koja polazi od procjene da se na tim improvizovanim tezgama dnevno proda roba vrijedna u prosjeku 50 evra, daje iznos od pet miliona evra koliko se dnevno “obrne”, što na mjesečnom nivou iznosi 150 miliona a na godišnjem čak 1,8 milijardi evra.

Mnoga prodajna mjesta su, međutim, daleko profitabilnija. Tako, recimo, neke od tezgi na pančevačkom buvljaku, koje robom bez porekla (uglavnom iz kućnih, neregistrovanih radionica) snabdjevaju čitavu Srbiju, ostvare dnevni promet veći od 50.000 evra.