Prejak franak sve veći problem za Švajcarsku
22.08.2011. / 8:10
CIRIH , Rast vrijednosti franka od početka ove godine, za više od 20 odsto prema dolaru i drugim vodećim svjetskim valutama, postao je ozbiljan problem za “sigurnu (finansijsku) luku u nesigurnim vremenima”, kako još nazivaju Švajcarsku veliki poslovni igrači i međunarodni spekulanti.
Švajcarska centralna banka je tokom proteklih desetak dana utrostručila količinu svoje valute na ključnim finansijskim tržištima, u nastojanju da ograniči njen dalji, nepodnošljivo, brz rast.
Poslije početnog pada, kada je franak oslabio za nekoliko procenata u odnosu na dolar i evro, potkraj ove sedmice “švajcarac” je ponovo bio u usponu i u petak je, tokom zaključne trgovine na evropskim berzama, mijenjan po kursu od 0,7864 dolara, prema prethodnih 0,7941.
Istovremeno, franak je ojačao na 1,132 za evro, dok je prethodnog dana razmjenjivan po tečaju od 1,138 za zajedničku valutu 17 članica Evropske unije.
Eksperti kažu da je osnovni razlog novog uzleta franka zabrinutost investitora od moguće nove recesije u SAD, ali i izvještaja da nekim velikim evropskim bankama prijeti talas nelikvidnosti.
Jačanje franka je, sve dok nije postalo ovog ljeta “galopirajuće”, manje-više odgovaralo Švajcarcima, posebno velikim bankarskim divovima kakvi su banke UBS sa više od 78.000 zaposlenih i Kredi Sui sa personalom koji je približno upola manji u odnosu na UBS.
Situacija je sada, međutim, znatno nepovoljnija, jer su se na udaru prejakog franka našle tradicionalno jake i izvozno usmjerene švajcarske privredne grupacije, prije svega proizvođači lijekova i druge farmaceutske robe, fabrike satova i raznih luksuznih proizvoda, industrija mlijeka i meliječnih prerađevina. Turizam je, takođe, na udaru jer su te usluge sada za strance znatno skuplje nego ranije.
Svi navedeni i mnogi drugi proizvodi postali su sada preskupi za kupce u Evropi i širom svijeta i otuda ne čudi nastojanje Centralne banke Švajcarske da obimnom tržišnom intervencijom obuzda dalji skok franka.
Njemački radio Deutsche Welle je prenio zapažanja berzanskih stručnjaka, koji su izrazili strahovanje od “pogubnih” posljedica za švajcarsku privredu ukoliko franak, uprkos svim preduzetim mjerama, nastavi da jača.
Švajcarska je po svom društvenom uređenju neka vrsta konfederacije tri entiteta, a kolektivno rukovodstvo zemlje, koje još nazivaju i Sedmočlano vijeće, zatražilo je od domaćih kompanija koje prodaju uvoznu robu da maksimalno snize svoje cijene da bi i na taj način uticale na održavanje sve labavije unutrašnje tražnje i stabilnost cijena.
Uprkos sadašnjim teškoćama zbog naglog rasta kursa franka, treba imati u vidu da je Švajcarska i dalje jedna od ekonomski najprosperitetnijih zemalja na planeti, s bruto domaćim proizvodom po stanovniku od blizu 30.000 franaka, čime se mogu pohvaliti samo žitelji još nekoliko najrazvijenijih država.
Prosječna plata u Švajcarskoj je oko pet hiljada franaka (više od šest hiljada dolara), ali su mnogi žitelji te bogate zemlje sada žale na “nesnosnu skupoću”, iako i dalje imaju jedan od najviših životnih standarda u Evropi i svijetu.
Tagovi: vazno
Povezane vijesti
Komentari
Molimo Vas da pročitate sledeća pravila pre komentarisanja:
Komentari koji sadrže uvrede, nepristojan govor, prijetnje, rasističke ili šovinističke poruke neće biti objavljeni. Nije dozvoljeno lažno predstavljanje, ostavljanje lažnih podataka u poljima za slanje komentara. Molimo Vas da se u pisanju komentara pridržavate pravopisnih pravila. Komentare pisane isključivo velikim slovima nećemo objavljivati. Zadržavamo pravo izbora i skraćivanja komentara koji će biti objavljeni. Mišljenja sadržana u komentarima ne predstavljaju stavove poslovnog portala CAPITAL.ba. Komentare koji se odnose na uređivačku politiku možete poslati na adresu [email protected]
