Najstariji vinski podrum čeka povratak u život

29.08.2010. / 12:13

TREBINJE,  Jedan od najstarijih vinskih podruma u Hercegovini, koji se nalazi u trebinjskom naselju Lastva sagrađen 1894. godine, već više godina je prazan i čeka da ponovo služi svojoj namjeni, jer se u njemu decenijama unazad proizvodilo kvalitetno vino koje se služilo na dvoru u Beču.

        Nakon Berlinskog kongresa i dolaska Austrijanaca 1878. godine, počela su prva ozbiljna i stručna ispitivanja klime i tla u Hercegovini, a tadašnji stručnjaci su na osnovu kvaliteta zemljišta utvrdili da je rejon Lastve i Ušća u okolini Trebinja najpogodniji za uzgoj vinove loze.

        Na padinama lastvanskih brežuljaka krajem 19. vijeka počelo je masovno podizanje vinograda, a Austro-ugarska monarhija sagradila je 1894. godine i veliki vinski podrum i vinariju.

        “Podrum i vinogradareva kuća sagrađeni su 1894. godine. Vidi se da su Austrijanci bili disciplinovana i ozbiljna država, kao i da su vodili računa i o naizgled nebitnim sitnicama. Podrum je izrađen od kamena, a na plafonu je kameni ćemer. Zidovi su jako debeli, a ispod cijelog podruma je iskopan tunel za ventilaciju. Oko vanjskih zidova nasuta je zemlja, tako da je u podrumu tokom cijele godine temperatura jednaka i iznosi oko 13 do 14 stepeni, bez obzira da li je vani zima ili ljeto”, kaže potomak vlasnika vinarije Nemanja Andrić.

        Prema njegovim riječima, u ovim vinskim podrumima proizvodilo se kvalitetno vino koje se pilo na bečkom dvoru, o čemu postoje i danas zapisi u austrijskim arhivama.

        U vrijeme Austrije i Kraljevine Jugoslavija vina iz Lastve dobijala su brojne nagrade na tadašnjim sajmovima, a nakon dolaska komunista i procesa nacionalizacije sve je manje vina izlazilo iz ove nekada čuvene vinarije.

        “Moj pradeda je morao da prođe posebnu obuku, što svjedoče brojna sačuvana svjedočanstva i diplome. Mnogo se vodilo računa o kvalitetu, a danas imamo sačuvane i čelične prese za cijeđenje dropa”, kaže Nemanja, ističući da su sačuvane na desetine nagrada i priznanja sa brojnih sajmova, te zlatnici i plakete, od kojih su mnoge iz doba Austrije, a neke iz Kraljevine Jugoslavije.

        Nemanja podsjeća da je njegov deda, kada je propala Austro-ugarska 1918. godine, kao radnik sve to kupio i nastavio da radi.

        “Komunisti su nam 1948. godine nacionalizovali kuću, koju su kasnije vratili, ali su zadržali podrum i vinariju. Tada su vinogradi i zapušteni, a vremenom je prestalo i otakanje vina, da bi sedamdesetih godina moj otac ponovo otkupio podrume, ali nikada nismo proizvodili vina”, dodao je Nemanja.

        On je dodao je samo na padini, gdje su nekada bili “Carski vinogradi”, zasađeno oko 300 loza žilavke, ali da su to male količine samo za vlastite potrebe.

        “Voljeli bismo kada bi neko, od sada već poznatih domaćih vinara, uzeo podrum i ponovo počeo da proizvodi vina, Rado bi ga nekom ustupili samo da mu bude vraćen stari sjaj i namjena”, rekao je Nemanja Andrić.  Srna